Programma woensdag 7 maart 2012

Informatie over de uitvoerende(n)

Het Aulos Consort werd opgericht in december 2005, en is een uniek ensemble in Nederland. Oprichter en initiator van het Aulos Consort is John Groeneveld. Hij is onder meer docent hobo aan de Muziekschool van Hilvarenbeek, Tilburg, De Zeeuwse Muziekschool en docent methodiek aan het Fontys Conservatorium van Tilburg. Hij is tevens solohoboïst van Het Zeeuws Orkest. Het bijzondere aan dit ensemble is dat het uit een kern van dubbelriet-instrumenten bestaat: hobo, althobo en fagot met klavecimbel. Voor variatie in de programmering wordt in de regel trompet, fluit of viool toegevoegd. De oprichting van dit ensemble is voortgekomen uit de behoefte deze instrumenten bekender te maken bij het grote publiek en deze mooie instrumenten te promoten. De aulos was de verre voorloper van de dubbelriet-familie in het oude Griekenland en Egypte. Koning Lodewijk XIV was erg gecharmeerd van de renaissance dubbelrietinstrumenten schalmei en pommer. Dat waren de voorlopers van de huidige hobo's en fagotten. Hij gaf opdracht om van deze buiteninstrumenten een kamerinstrument te maken (zo ontstonden de barokhobo en barokfagot) en uit die periode bestaat heel veel muziek.
Oorsprong Aulos
De Oude Grieken blonken uit in de architectuur, beeldhouwkunst, toneel en muziek. Een van de oudste instrumenten (ongeveer 5000 jaar geleden) was de aulos. Er waren twee soorten: die met 1 pijp met een enkelriet (zoals een klarinet) en die met 2 pijpen met dubbelrieten (zoals een hobo en fagot). Deze laatste was immens populair. Er bestonden auloi in verschillende maten van sopraan tot bas, om zodoende diverse toonaarden te kunnen spelen. Spelen op de aulos was zó lastig, dat de muzikant een ‘phorbeia' moest gebruiken: een soort riem die om het hoofd werd gebonden om de wangen extra te ondersteunen bij het blazen. Zo werd de druk op de lippen en wangen wat lichter en werd de mond luchtdicht afgesloten. De Grieken geloofden dat de muziek het lichaam en ziel beter maakte. Zo speelden ze op de aulos bij zieken. Aristotoles schreef: ‘De aulos is een uitstekend middel om de krankzinnigheid te verdrijven.' Omdat de muziek het karakter van een mens op een goede manier kon vormen was het naast sport één van de belangrijkste vakken op school: belangrijker dan rekenkunde! De aulos werd voor verschillende gelegenheden gebruikt. Zo liepen Aulos-spelers vaak mee in stoeten en speelden ze bij huwelijken of begrafenissen. Maar ook in het theater. Ze begeleidden dan toneelspelers die, uitgedost in prachtige gewaden en maskers, dansten en zongen. De aulos kwam ook voor in het Oude Egypte en het Oude Rome.
 

Dit programma is ook in PDF-formaat beschikbaar.