Programma zondag 13 december 2020

Kerst met RO Brass & Geerten van de Wetering, orgel (19:00)

  • Aanvangstijd: 19:00 uur
  • Locatie: Kloosterkerk

Programma info

Om in deze donkere tijd richting kerst een lichtpuntje te bieden, organiseert Stichting Kunstcentrum Kloosterkerk zondagavond 13 december een concert met muziek voor advent en kerst, uitgevoerd door koperblazers van het Residentie Orkest (RO Brass) en organist Geerten van de Wetering (GvdW).

Dit concert is mede mogelijk gemaakt door het Fonds Podiumkunsten.

FPK_LOGO-WEB-XL.jpg

Programma

Marius Monnikendam (1896 – 1977)
Allegro
Uit: Concerto per organo, due trombe e due tromboni (1956)

Jan Welmers (1937)
Koraalbewerking ‘Daar komt een schip geladen’

Giovianni Gabrieli (1557 – 1612)
-Hodie Christus natus est
-Canzona per sonare 2

Johann Sebastian Bach (1685 – 1750) 
-Nun komm der Heiden Heiland (BWV 660)
Uit: 18 Leipziger Orgelchoräle
-Jesu richte mein Beginnen
Uit: Weihnachtsoratorium (BWV 248-4)

Max Reger (1873 – 1916)
Weihnachten (opus 145, nr. 3)

Johann Sebastian Bach 
Wohl mir dass ich Jesum habe
Uit: Cantate ‘Herz und Mund und Tat und Leben’ (BWV 147)
 
Hugo Distler (1908 – 1942)
Es ist ein Ros entsprungen
Uit: Die Weihnachtsgeschichte 
Orgelimprovisatie (GvdW)
Das Blümelein so kleine
Orgelimprovisatie (GvdW)
So singen wir all Amen

Johann Sebastian Bach
Openingskoor uit ‘Erschallet ihr Lieder, erklinget ihr Saiten’ (BWV 172)
bewerking: Daniel Rotermund

Toelichting

Het programma opent met het eerste deel uit een Concerto voor koperkwartet en orgel van de Nederlandse componist Marius Monnikendam, een feestelijk werk waarin orgel en koper elkaar vaak afwisselen en aan het slot gezamenlijk naar een climax toewerken.

De 6 Koraalvoorspelen voor Advent en Kerst van Jan Welmers behoren tot zijn vroegste werken. Ze zijn, net als het drie jaar eerder geschreven Concerto van Monnikendam, duidelijk beinvloed door de 20e eeuwse neobarok-beweging. Organist en componist Jan Welmers neemt met zijn oeuvre een eigen plaats in in het Nederlandse orgellandschap van de 20e eeuw. Zijn latere werk is door veel stijlen beinvloed, van experimenteel tot minimal music, en staat ook internationaal met regelmaat op concertprogramma’s.

Van de ‘neo-barokke’ 20e eeuw terug naar de 16e eeuw: in die tijd ontstond in Venetië een heel eigen muziekstijl, waarin meerkorigheid een belangrijk element was. De ruimtelijke mogelijkheden van de San Marco basiliek werden daarbij optimaal benut. Ook koperblazers kregen vaak een rol in de meerkorigheid. Met Gabrieli bloeide deze stijl tot een hoogtepunt. Zijn kerstmotet Hodie Christus natus est klinkt vandaag in een instrumentale versie, waarbij de koperblazers het eerste koor en het orgel het tweede koor voor rekening nemen. In de daarop volgende Canzona is de kenmerkende polyfone stijl van Gabrieli te horen, zoals hij die toepaste in zijn instrumentale werken.

Waar Gabrieli de Italiaanse renaissancemuziek tot grote hoogte bracht, brengt Bach de baroktijd tot volle bloei. In de driestemmige bewerking over Nun komm, der Heiden Heiland, één van de bewerkingen die hij over dit Lutherse adventslied schreef, gebruikt hij een ongewone techniek: twee baspartijen wedijveren met elkaar en imiteren elkaar voortdurend, terwijl in de bovenstem de versierde melodie van het lied klinkt. Middenstemmen ontbreken. Vertolken de lage stemmen de duisternis, en de melodiepartij het heldere licht van kerst?

In het koraal Jesu richte mein Beginnen uit het Weihnachtsoratorium maakt Bach gebruik van de figura corta-figuur (kort-kort-lang), waardoor de muziek iets lichts krijgt en vertrouwen uitstraalt. Wellicht was de laatste zin uit het lied aanleiding voor Bach om dit koraal zo vorm te geven: ‘Jesus sei mir in Gedanken, Jesu, lasse mich nicht wanken!’ Daarnaast klinkt een van Bachs meest bekende en geliefde koralen, Wohl mir das ich Jesum habe, uit cantate BWV 147. Bach schreef deze cantate in Leipzig voor het kerkelijke feest Maria Visitatie, maar hergebruikte daarvoor materiaal uit een eerdere adventscantate uit zijn Weimar-periode. In beide koralen klinkt de omspeling vanuit het orgel, terwijl het koper de koraalpartij speelt.

Daartussen klinkt Max Regers Weihnachten, een kerstfantasie. Reger – tegenwoordig vooral bekend van zijn orgelwerken, maar in zijn tijd ook een grote naam in de orkest- en kamermuziekwereld – schreef het werk tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het begint duister, waarna de melodie van het adventslied ‘Daar komt een schip geladen’ verschijnt. Daarna komt een tweede melodie in de bas voorbij, ‘Hosianna, Davids Sohne, der jetzt kehret bei uns ein’ (in Nederland bekend met een andere tekst), waarbij het stuk naar een climax werkt. Na deze duistere, soms dreigende toon, dringt echter toch het licht van kerst door, waarbij Reger op fascinerende wijze twee bekende kerstmelodieën combineert. Voordat Bachs feestelijke Erschallet ihr Lieder ter afsluiting klinkt, wordt eerst het kerstlied Es ist ein Ros entsprungen in een soort ‘collagevorm’ uitgevoerd: een intieme zetting van Distler uit zijn Weihnachtsgeschichte wordt tweemaal afgewisseld met een korte orgelimprovisatie over de melodie. Daarna barsten koper en orgel nog één keer los met het openingskoor uit Bachs cantate Erschallet ihr Lieder, erklinget ihr Saiten. Eigenlijk bedoeld voor een ander feest, Pinksteren, maar waarschijnlijk gaan tekst en muziek van dit openingsdeel terug op een eerdere geschreven cantate voor Nieuwjaarsdag. Hoe het ook zij, de boodschap ‘Erschallet ihr Lieder, erklinget ihr Saiten’ misstaat niet met kerst!

Praktische info

Het programma wordt tweemaal uitgevoerd, om 17.00 uur en 19.00 uur. Bij beide uitvoeringen is plaats voor 30 personen. Reserveren van een plaats kan via deze link.  

Uitverkocht? Dan kunt u het concert via livestream volgen.

Informatie over de uitvoerende(n)

Robert-Jan Hoffman, Bas Duister: trompet
Tim Dowling, Twan Dubbers: trombone
Geerten van de Wetering, orgel

RO Brass is een koperblazersensemble opgericht door leden van het Residentie Orkest. Het ensemble treedt op in verschillende bezettingen, van kwartet tot het volledige ensemble bestaande uit 12 koperblazers en 3 slagwerkers.
In RO Brass laten de musici alle mogelijkheden van hun instrumenten horen, van religieuze muziek en kamermuziek tot symfonisch spektakel.

Robert-Jan Hoffman begon zijn muzikale loopbaan op de muziekschool in Utrecht. Al snel zette hij zijn studie voort aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag waar hij na het behalen van het VWO diploma werd toegelaten aan de vakopleiding. Daar studeerde hij trompet bij o.a. Huug Steketee. Ook specialiseerde hij zich op baroktrompet bij Susan Williams. In zijn studietijd volgde hij tevens meerdere masterclasses in Duitsland en Frankrijk. Sinds 1994 is Robert-Jan trompettist bij het Residentie Orkest in Den Haag. Naast deze werkzaamheden werkt hij regelmatig als solist en schrijft en arrangeert hij zelf muziek. Als dirigent is Robert-Jan al vele jaren actief in de wereld van de HaFaBra.

Sinds Bas Duister (1987) begon met studeren aan Codarts Rotterdam maakte zijn carrière als trompettist grote sprongen. Op 17-jarige leeftijd zat Bas te luisteren bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest toen zijn telefoon in de pauze ging. ‘Heb jij je trompet mee?’, vroeg zijn docent André Heuvelman. Daarna stond Duister op het balkon een bühne partij van Pini di Roma van Respighi mee te spelen en remplaceerde de rest van de week mee. Dat bleef bij andere orkesten en ensembles niet onopgemerkt, en het Nederlands Blazers Ensemble is dan ook sinds 2008 deze trompettist rijker. Naast zijn werkzaamheden bij dit creatieve en unieke ensemble, staan o.a. het Residentie Orkest, ASKO | Schönberg, Orkest van het Oosten, Gelders Orkest en Philharmonie Zuid Nederland ook op zijn cv.
Naast het remplaceren is Bas een gewild trompettist binnen het freelance circuit. Als onderdeel van een ensemble, als coach of solist. Het soleren met Haydn’s trompetconcert in een uitverkocht Concertgebouw, begeleid door Sinfonia Rotterdam, is een bijzondere vermelding waard.

Timothy Dowling (1959, Melbourne) studeerde trombone aan het Victorian Collge of the Arts in Melbourne bij Roger Davies en Michael Mulcahy en studeerde in 1979 af met onderscheiding. Hij begon zijn professionele loopbaan in Melbourne als remplaçant in het Melbourne Symphony Orchestra en in de Victorian State Opera. Vanaf 1979 was hij lid van het State Orchestra of Victoria en in 1981 werd hij benoemd tot solo-trombonist in het Tasmanian Symphony Orchestra. In 1982 werd hij aangesteld als solo-trombonist in het Australian Opera and Ballet Orchestra in Sydney en in 1986 begon hij als plaatsvervangend solo-trombonist in het Sydney Symphony Orchestra. In 1988 kwam Timothy Dowling naar Nederland en werd solo-trombonist van het Residentie Orkest in Den Haag. Sindsdien werkte hij ook met het Radio Filharmonisch Orkest, het Concertgebouw Kamerorkest, het Nederlands Philharmonisch Orkest en met het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Als solist voerde hij het Tomasi Concerto met het Tasmania Symphony Orchestra uit, en het Concerto for Seven Winds van Martin met het Residentie Orkest. Timothy is hoofdvak docent trombone aan het Koninklijk Conservatorium.

Twan Dubbers studeerde trombone en muziekregistratie aan het Koninklijk Conservatorium, en rondde ook een opleiding tot HaFaBra dirigent af aan het Conservatorium van Amsterdam. Tijdens zijn studie speelde hij in het Nationaal Jeugd Fanfare Orkest en het Nationaal Jeugd Orkest. In 1999 werd hij als trombonist aangenomen bij het Noordhollands Philharmonisch Orkest in Haarlem en sindsdien speelde hij als gastspeler bij de meeste Nederlandse symfonieorkesten, waaronder het Radio Filharmonisch Orkest en het Nederlands Philharmonisch Orkest. In 2007 werd hij aangenomen als trombonist in het Residentie Orkest, en maakte daar in 2012 de overstap naar bastrombone. In die functie werkte hij in 2017-2018 ook bij het Radio Filharmonisch Orkest. Sinds 2019 is hij naast het Residentie Orkest werkzaam bij CultuurSchakel Den Haag, dirigeert hij diverse orkesten en is hij actief als muziekregisseur voor NPO Radio 4.

Geerten van de Wetering studeerde orgel en improvisatie bij Jos van der Kooy en kerkmuziek en koordirectie bij Theo Goedhart aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Tevens studeerde hij politicologie aan de Universiteit Leiden. Na het behalen van zijn mastergraad orgel studeerde hij aan de Universität der Musik in Wenen bij Roman Summereder (20e eeuwse muziek) en Peter Planyavsky (improvisatie) en vervolgens bij Ansgar Wallenhorst (improvisatie) en Wiecher Mandemaker (koordirectie).

Geerten is organist van de Kloosterkerk te Den Haag en dirigent van het Woerdens Kamerkoor.  Daarnaast is hij artistiek adviseur van Stichting Kunstcentrum Kloosterkerk en bestuurslid van Stichting Orgelstad Leiden. Hij was finalist bij improvisatieconcoursen in Schlägl (O) en Westfalen (D). In 2018 won hij het Internationaal Improvisatieconcours Haarlem. In datzelfde jaar verscheen zijn eerste solo-cd, 1918 – Organ music from a new era, die in de pers enthousiast ontvangen werd. Geerten heeft een breed repertoire met bijzondere interesse voor 20e eeuwse en hedendaagse muziek. Hij speelde premières van diverse Nederlandse composities. Als solist concerteert hij in binnen- en buitenland, ook werkt hij regelmatig samen met koren en orkesten. Naast het orgel als solistisch instrument te presenteren, gaat Geerten graag de combinatie met andere kunstdisciplines aan om het orgel bij een breed publiek bekend te maken.

Dit programma is ook in PDF-formaat beschikbaar.