Programma woensdag 5 juni 2024

Henk Mak van Dijk, piano Wereldmuziek (Indonesië)

  • Aanvangstijd: 12:45 uur
  • Locatie: Kloosterkerk

Programma ‘De oostenwind waait naar het westen’ II

Constant van de Wall (1871-1945)
Rhapsodie javanaise opus 51 (Nice, 1930)

Paul Seelig (1876-1945)
Kebo Giro
uit: Trois danses javanaises (Bandung, 1912)

Hector Marinus (1902-1952)
Prelude javanaise

Dirk Fock (1886-1973)
Petang [De dageraad]
uit: Java Suite (New York, 1944)

Gareth Farr (1968)
Tentang cara main gamelan Bali [‘How to play Balinese gamelan’] (Welington 1996)

‘De oostenwind waait naar het westen’ II 

Toen de Haagse pianist Henk Mak van Dijk in samenwerking met het Nederlands Muziek Instituut een onderzoek begon naar leven en werk van componisten uit voormalige Nederlands-Indië, wist hij nog niet hoeveel onbekende maar bijzondere Indische muziek tevoorschijn zou komen. Ook voor piano solo vond hij unieke composities (in westers idioom) waarin steeds elementen van inheemse muziek uit Indië terug te vinden zijn: de Indische klassieke pianomuziek.

In dit tweede Oostenwindconcert in de Kloosterkerk wil Henk Mak van Dijk u wederom laten kennismaken met een aantal van deze Indische composities. Deze in een romantische of impressionistische stijl geschreven pianostukken weten vooral de schatten van het eiland Java - een wereld van schilderachtige desa’s, exotische vogels, bloemen, rijstvelden, tropische regen, oude tempels, dans en gamelan - in steeds andersoortige klanken te vatten. Hij speelt van de Haags-Indische Constant van de Wall de tweede Javaanse rapsodie uit 1930, Kebo giro (de wilde buffel) uit de op gamelan geïnspireerde Javaanse dansen van Paul Seelig, geschreven in Bandung in 1912, verder van de Haagse componist Hector Marinus een Prelude javanaise en Avondschemering uit de impressionistische Java Suite van Dirk Fock. Tot slot speelt Henk een hedendaags werk van de Nieuw-Zeelandse componist Gareth Farr, die een fascinerende imitatie van de Balinese gamelan schreef.

 

Informatie over de uitvoerende(n)

Henk Mak van Dijk is een veelzijdig pianist, opgeleid aan de conservatoria van Rotterdam en Den Haag. Hij studeerde onder meer bij Barbara Grajewska en Geoffrey Madge . Veel inspiratie deed hij op bij de Holland Music Sessions en bij de Hongaarse meesterpianisten Gyorgy Sandor en Gyorgy Sebök.

Java
henkmakvandijk.jpeg

Op zoek naar avontuur kwam hij in 1990 op Java terecht waar hij geruime tijd als pianist werkte op het conservatorium van Yogyakarta en concerten gaf op Java en Sulawesi. Hierna was hij als repetitor een aantal jaren verbonden aan conservatoria in Nederland, waar hij intensief kamermuziek speelde. Hij trad op als pianist in kamermuziekverband, in liedrecitals met zeer uiteenlopend repertoire, en als solist met lecture-recitals over Indische muziek en algemener exotische elementen in westerse pianomuziek.

Concerten, cd’s en publicaties

Geïnspireerd door het voormalig Indisch Huis maakte Henk Mak van Dijk met sopraan Renate Arends in samenwerking met het Nederlands Muziek Instituut een cd met liederen van Indische componisten. Voorts gaf hij in Den Haag een serie concerten in het kader van de Indische Zomer, op de Pasar Malam Besar en op het Festival Classique.

Eind 2007 verscheen van zijn hand het boek De oostenwind waait naar het westen, een studie over Indische componisten en Indische composities.

Jubileum 50 jaar Pasar

Ter gelegenheid van de vijftigste Pasar Malam Besar in Den Haag maakte hij de monumentale tentoonstelling Werelds - over Indische klassieke muziek 1870-1945, bezocht door koningin Beatrix. Uniek is de door hem ontdekte en nieuw leven ingeblazen opera Attima van Constant van de Wall die speciaal voor het jubileum van de Pasar in de Koninklijke Schouwburg werd opgevoerd.

Wajang Foxtrot

In maart 2011 werkte hij mee aan een door Atlas Van Stolk georganiseerde tentoonstelling over bladmuziek uit Indië in het Rotterdams Historisch Museum. Naar aanleiding hiervan schreef hij het boek Wajang Foxtrot. Ook gaf hij mede vorm aan de succesvolle voorstelling Indische Essenties, samen met schrijfster Yvonne Keuls en actrice Gepke Witteveen, waarin naast vele verhalen zowel klassieke muziek, krontjong en cabaret in Indië een plaats hadden.

Java en Bali

Henk Mak van Dijk heeft een speciale band met Java; hij presenteerde zijn boek De oostenwind in het paleis van de gouverneur van Yogyakarta en speelde voor Indonesische televisie composities van zijn pianosolo cd Herinneringen uit Java. Hij was gastdocent piano aan de Universiteit van Salatiga op Midden-Java en ook werkte hij samen met Indonesische pianisten op een symposium over Indische muziek in Yogyakarta. Op een internationaal gamelanfestival in Singaraja, Bali, gaf hij een lecture-recital met op Bali geïnspireerde pianostukken van westerse componisten.

Jazz en Java

Zijn nieuwste onderwerp wat betreft het muziekleven in de kolonie is de Indische jazz, een tot voor kort onbekende geschiedenis. In samenwerking met het NMI en Tong Tong Festival begon hij een nieuw Indië-project (2018-2020) met als resultaat een tentoonstelling over Indische klassieke muziek in het stadhuis van Den Haag, eenzelfde expositie in Yogyakarta op het conservatorium (Java) en de uitgave van nieuwe boeken zoals Tropenjazz; jazz in Nederlands-Indie, 1919-1950, en Engelstalige informatieve cahiers over Indische componisten.

Uniek is zijn ontdekking van een ‘Indische Rhapsody in Blue’, een jazz concert van de hand van componist Lud van Zele (Malang, 1932). Het leidde tot uitvoeringen op de Tong Tong Fair met de Amsterdamse bigband van Timothy Galloway), in de Openbare Bibliotheek van Den Haag en in de Kleine Zaal van het Concertgebouw Amsterdam (voor twee piano’s). Het manuscript is inmiddels in bezit van het NMI. In Yogya liet Henk een Javaanse limasan woning bouwen die een permanente expositie over het muziekleven in Indië huisvest.

Zie ook: makvandijk.wordpress.com